vrijdag 24 februari 2012

Studie Accountancy in Hong Kong

In het vorige bericht heb ik nog iets verteld over het beroep van de accountant. Op deze webpagina ga ik mijn ervaring met je delen over de opleiding tot accountant in Hong Kong. Vorige week ben ik samen met mijn collega naar HKICPA geweest voor een voorlichting over de vervolgopleiding van Accountancy. Tevens heb ik deelgenomen aan de seminar over de masteropleiding aan de Polytech University Hong Kong, omdat ik zeer benieuwd was naar het verschil tussen beide trajecten.

Qualification Progamme (QP)



Dit is een officieel opleidingsprogramma aan het Hong Kong Institute Certified Public Accountant en bestaat sinds 1973, voorheen heette dit instituut the Hong Kong Society of Accountants. Voor een inschrijving in het register moet de kandidaat aan de volgende voorwaarden voldaan hebben:

- in het bezit zijn van bachelor Accountancy of vergelijkbaar diploma
- het succesvol doorlopen van de kwalificaties bij het instituut
- het hebben van relevante werkervaring bij accountantskantoren of door het instituut erkende instellingen
- het hebben van een goed gedrag om de titel CPA te kunnen dragen
- leeftijd van minimaal 21 jaar

Deze zijn de algemene toelatingseisen voor lokale studenten. Voor studenten met buitenlandse vooropleiding gelden er aanvullende eisen voor de toelating tot QP. De aanvraag wordt van geval tot geval behandeld. Zo moet je de Engelse taal kunnen begrijpen en lezen, omdat alle lessen en boeken in het Engels zijn. Daarnaast wordt er ook nog gekeken naar je wetskennis o.a. belastingrecht en ondernemingsrecht. Dit moet je eigen kunnen maken door middel van zelfstudie, maar van mijn collega heb ik begrepen dat de stof best wel mee valt. Bij HKICPA kan je de volgende graad halen:

- Certified Public Accountant (CPA)                    :   na drie jaar
- Practicing Certified Public Accountant (PCPA)  :   na vier jaar
- Fellow of Certified Public Accountant  (FCPA) :  na zeven jaar aaneengesloten verbonden aan het instituut

HKICPA is volwaardig lid en strategische alliantie van International Federations of Accountants (IFAC). Dat wil zeggen dat leden zelfde rechten en plichten hebben als elk ander lid van IFAC over de hele wereld, behalve voorzitterschap en stemrecht. De titel CPA in Hong Kong wordt bovendien erkend door vijf continenten, waar het instituut verdrag heeft gesloten in o.a.Australië,  Verenigde Koninkrijk, Nieuw Zeeland, Ierland, Zuid Afrika, Zimbabwe en de Verenigde Staten. Zo te zien bijna de hele wereld!

QP - Modules

Het QP bestaat uit de volgende vier modules:

- Module A: Financial Reporting
- Module B: Corporate Finance
- Module C: Business Assurance
- Modele D: Taxation

De totale studieduur bedraagt 120 uur zelfstudie uit de literatuur die voorgeschreven is door het instituut. Daarnaast worden er in totaal 12 volle dagen, dus van 09:00 tot 18:00 uur, workshops georganiseerd. Iedere cursist (e) wordt geacht 70% van deze workshops bij te wonen. Tijdens de workshops wordt er hard gewerkt aan je professionele vaardigheden zoals: presenteren, onderhandelen en allerlei communicatietechnieken. Je wordt hierop bij iedere workshop beoordeeld door ervaren accountants. Indien zij van mening zijn dat je de vaardigheden voldoende beheerst, dan mag je pas deelnemen aan tentamens. Zo te zien is het programma niet louter theorie in je hoofd stampen, maar ook kunnen toepassen en presenteren is belangrijk. Om de 6 maanden worden er twee van de vier modules getoetst. Het tentamen is geheel open boek en duurt drie uur. Het programma kan dus binnen 18 maanden afgerond worden, maar vergis het niet dat je nog geen CPA bent. Normaal gesproken ben je dat pas na 3 jaar.


Master of Sciences Accountancy




Anders dan in Nederland hoef je in Hong Kong geen master of post - master/ hbo te halen om accountant te  worden. Het behalen van de titel doe je alleen bij HKICPA. Het hoger onderwijs in Hong Kong heeft een andere structuur. Zo heb je geen onderscheid tussen hbo en universiteit, alleen heeft elke universiteit andere toelatingseisen en collegegeld. De universiteit die ik vorige week bezocht heb, The Hong Kong Polytech University, staat momenteel op de 2e plaats in Hong Kong en 64e in de wereld. De accountancy masteropleiding aan deze universiteit staat zeer hoog aangeschreven in Hong Kong. Alhoewel master of post - master titel geen pre is om accountant te worden, wordt de titel zeer hoog gewaardeerd door vele bedrijven o.a. Big Four. Je studeert eigenlijk puur voor meer kennis en verbetering van je analytische vaardigheden.

Binnen de opleiding zijn er verschillende mogelijkheden. Je kan de masteropleiding zowel deel als voltijds volgen. Om af te studeren moet je minimaal 30 credits halen en het studieprogramma bestaat uit de volgende onderdelen:

Kernvakken (12 credits)
- Accounting Theorie
- Econometrie in Accounting en Finance Research
- Accounting Information System
- Theorie en Practicum Accounting in China

3 Keuzemodules (18 credits)
- Business Environment in China
- Financial Management
- International Accounting
- ect.

Meer informatie over keuzemodules kan je vinden op de website van Polytech University in Hong Kong.
Afhankelijk van je keuze van modules kan je tijdens de masterfase ook alvast je richten op PhD - programma ofwel the Post - graduated programma.

Studieduur

Een voltijdsopleiding duurt officieel 1 tot 1,5 jaar en deeltijd 2 tot 2,5 jaar. Maximum is 5 jaar. Combinatie van vol en deeltijd opleiding is mogelijk, alleen volg je colleges in de avonden. Vergist het niet dat een masteropleiding in Hong Kong erg zwaar is, zeker in combinatie met een baan. In Hong Kong krijg je op de vrijdag van bedrijven geen gelegenheid of een day - off om even in de schoolbanken te zitten. Ook worden studiekosten niet vergoed. Indien je master wil doen, zal je toch heel goed moeten nadenken hoe je dat gaat plannen. Qua opleidingsmogelijkheden zit je in Nederland dus in de zevende hemel.

Toegangseisen

Deze universiteit kent niet echt strenge toelatingseisen. Alleen moet je wel kunnen aantonen dat je in het  bezit bent van accountancy bachelor diploma, dat behaald is aan een reguliere universiteit of hogeschool, dus geen online of open university. Om de kwaliteit van de masteropleiding te bevorderen, kan de universiteit een beperkt aantal studenten per jaar toelaten. Vaak varieert het aantal van 40 tot 45 studenten, die geselecteerd worden op basis van hun cijferlijst, motivatie en capaciteiten. Bij twijfel zal je uitgenodigd worden voor een interview. Daarnaast wordt er gekeken naar je Engels en de waardering van je diploma. And last but not least, ook moet je voldoende wiskunde bagage hebben gehad om kans van slagen te hebben bij de universiteit, hoewel dit geen echte eis is. Het niveau is hier in ieder geval veel hoger dan hbo!



Faculteit Accountancy


































 





























































 










Accountant in Hong Kong

In verband met drukte van vorige week heb ik mijn blog niet kunnen bijwerken. Vorige week was het een zeer interessante week voor iemand die klaar is met de bachelor Accountancy. Zoals beloofd op de voorpagina van deze website zal ik in dit nieuwe bericht informatie geven over het beroep van de accountant en de studie, die je na de bachelor kan volgen in Hong Kong. Voor het inwinnen van informatie ben ik vorige week op bezoek geweest bij het opleidingsinstituut Hong Kong Institute Certified Public Accountants (HKICPA) en bij Polytech University Hong Kong.


Beroep van de accountant in Hong Kong

Certified Public Accountant (CPA)
Zoals ik eerder in de vorige blog vermeld heb, kent Hong Kong geen onderscheid tussen RA en AA. Je bent een CPA of je bent het niet.  Net als in Nederland is accountant een beschermd beroep. Na het voltooien van een opleiding bij HKICPA (later meer) kan je pas zelfstandig bij een accountantskantoor of bij andere instellingen als accountant aan de slag gaan. Afhankelijk van je ervaring en achtergrond kan je in  Hong Kong een regulier CPA of Practicing CPA worden. Na het voltooien van een QP - programma bij HKICPA (later meer hierover), aangevuld met drie jaar werkervaring bij een CPA - firm, mag je jezelf officieel CPA noemen. Echter, je hebt nog geen certificeringsbevoegdheid, daarvoor heb je nog een jaar praktijkervaring nodig, aangevuld met vereiste afgeronde kwalificaties (later meer). Daarna kan je een eigen accountantskantoor beginnen of wel een accountantsverklaring afgeven. Het behalen van de Practicing CPA is niet verplicht, maar het is wel aantrekkelijk voor degenen die echt graag willen doorgroeien in de accountancy of partner worden.


 

Competenties
In tegenstelling tot Nederland moet je hier als volwaardige accountant zowel een jaarrekening kunnen samenstellen als kunnen controleren. Er is dus geen accountant die alleen een jaarrekening kan samenstellen of controleren. Onder samenstellen versta je hier "Accounting" en onder controleren "Auditing". Hoewel er geen onderscheid tussen RA en AA is, ligt hier de nadruk toch meer op de RA - kant. De naam "Auditor"zegt eigenlijk al. Bovendien moet je daar als Practicing CPA honderden dagen werkervaring te hebben opgedaan met audit - werkzaamheden. Ga je je meer met samenstellen bezig houden dan word je gezien als Management Accountant, wat een ook een ander terrein is. Dus als je echt AA wil worden en je vindt controle helemaal niets of andersom, dan is Hong Kong niet jouw bestemming, althans niet bij een accountantskantoor. Maar hoe zit het met de onafhankelijkheid? Uiteraard kan je beide werkzaamheden niet tegelijkertijd uitvoeren voor een klant, hiermee wordt natuurlijk rekening gehouden. Je kan hier als accountantskantoor moeilijk tegen de klant zeggen: "Wij doen alleen aan samenstelpraktijk of  controlepraktijk". Dan zal de klant zeggen: "dan zoek ik wel een andere accountant". De concurrentie is hier moordend en de eisen voor het beroep van de accountant liggen ook veel hoger. Je moet hier als accountant met vele facetten bekend zijn, zoals belastingen, ondernemingsrecht, overname en adviseren. Voor het gemak volgt hieronder een overzicht van competenties, die een gemiddeld accountant in Hong Kong minimaal moet bezitten volgens het raamwerk van HKICPA:

- Het samenstellen van een jaarrekening
- Het toepassen van externe verslaggeving (HKFRS en IFRS)
- Het toepassen van controle standaarden (HKSA)
- Het maken van een controleplan en management letter
- Het maken van een risico - analyse
- Het maken financiële en management analyse, zoals budgettering en strategisch management
- Het eigen kunnen maken en geven van fiscale adviezen.

Zoals je weet is deze lijst niet limitatief, bezint eer ge begint! Naarmate je langer actief bent in de accountancy, worden je competenties nog meer uitgebreid. Na het behalen van CPA ben je nog verplicht je verder te specialiseren in verwante vakgebieden, zoals rechten en financiering of jezelf verder te ontwikkelen op relevante gebieden, zogenaamd Continuing Professional Development (CPD). Dit kan je beschouwen als Permanente Educatie (PE) in Nederland. Ook hier kan je na de studie je boeken helaas niet opbergen op de zolder.



 


Werken als accountant in Hong Kong
Over werken in Hong Kong kan ik heel kort zijn, heel zwaar! Of je accountant bent of niet, je zal de meeste tijd in je leven doorbrengen bij je werkgever en soms voor zeer een laag salaris. Ook beginsalaris voor een accountant is niet riant te noemen, maar de levenstandaard zoals eten en drinken is hier veel lager dan Nederland. Op zich valt het dus best wel mee. Desalniettemin is er hier geen salarisplafond. Je kan heel rijk zijn, maar ook heel arm. Ook vakantiedagen zijn veel minder dan Nederland. Ik heb van de week aan mijn collega's gevraagd hoeveel vakantiedagen ze per jaar hebben en ze zeiden: "hooguit public holidays".
Terwijl ik zelfs in Nederland bij Big Four nog hoorde dat ze in de zomer lekker op vakantie gaan, wordt er hier 360 dagen gewerkt. Rustige dagen bestaan hier niet, want anders dan in Nederland zijn er in Hong Kong geen vaste periode voor jaarafsluiting of eindejaarscontrole. Dan heb ik het alleen over de local firms. Big Four in Hong Kong zijn namelijk 24 uur geopend, net als 7 Eleven! Mijn collega zei nog tegen mij: "Als je relatie hebt, kan je beter daar niet gaan werken". De werkdruk bij een accountantskantoor kan soms zo hoog oplopen dat je zelfs ter plekke moet overnachten. Dit is echt geen grap! In tegendeel is het leven in Hong Kong heel erg leuk. Collega's komen altijd met leuke activiteiten en je leert hier snel mensen kennen.


























 












zaterdag 11 februari 2012

Wet - en regelgeving in Hong Kong

Vorige week kreeg ik een vraag of de wet en regelgeving in Hong Kong veel soepeler is. Toevallig kreeg ik deze week veel opdrachten op mijn werk waarin veel ondernemings - en belastingrecht aan te pas kwamen. Bij het afronden van de jaarrekeningen van de vier klanten, waarvoor ik vorige week audit - werkzaamheden uitvoerden, moest ik de afgelopen week een accountantsverslag samenstellen. Hiervoor is kennis van wet - en regelgeving, voornamelijk ondernemingsrecht en toepassen van HKFRS noodzakelijk. Voor de goede orde zal  ik bij deze update de volgende soorten regelingen uitleggen:


- Hong Kong Financial Reporting Standard (HKFRS)
- Ondernemingsrecht
- Belastingrecht  


Hong Kong Financial Reporting Standard (HKFRS)

In eerdere updates werd de regeling HKFRS meerdere keren genoemd. Daarom zal ik in deze update eindelijk uitleggen wat deze regeling inhoudt. Hong Kong Financial Reporting Standard wordt uitgeven door Hong Kong Institute of Certified Public Accountants (HKICPA), het enige bevoegd orgaan om jaarlijkse registratie van accountants bij te houden en standaarden uit te brengen. Het is dus handig om eerst hierover te beginnen, voordat ik iets vertel over HKFRS. 




Op dit moment telt HKICPA 33.000 leden en meer dan 16.000 geregistreerde studenten. 
Het instituut opereert op grond van Professional Accountants Ordinance (Chapter 50 Laws of Hong Kong) en is een publiek orgaan. De doelstelling van dit orgaan is het bevorderen van de kwaliteit van de doorstroom van accountants, externe verslaggeving en ethische standaarden. HKICPA is hoofdzakelijk verantwoordelijk voor het reguleren en stimuleren van de accountantspraktijk in Hong Kong. Voor Nederlands begrip kan je HKICPA een beetje vergelijken met de NIVRA (Nederlands Instituut van Registeraccountants) en de NOVA (Nederlandse Orde van Accountants -  Administratieconsulenten). Alleen zijn hier de RA en AA in een functie samengevoegd, namelijk Certified Public Accountant (CPA). Van mijn collega's heb ik gehoord dat hier ook twee soorten accountants zijn, te weten: Regular CPA en Practising CPA. Hier in Hong Kong is alleen Practising CPA bevoegd om een accountantsverklaring af te geven. Volgende week zal ik je meer informatie geven over de verschillen tussen beide accountants. Of je regular of practising wil worden, na het voltooien van een associate degree ofwel bachelor accountant moet je een bepaalde kwalificaties bij HKICPA behalen voor de inschrijving in het register. Volgende week ga ik een bezoek brengen aan dit instituut en een universiteit in Hong Kong. Daarna zal ik je ook meer vertellen over de vervolgopleiding tot accountant.  


Hong Kong Financial Reporting Standards for Private Entities is in het leven geroepen op 30 april 2010 met als doel om de verslaggeving voor private entities (natuurlijke personen die onderneming drijven) te bevorderen. Omdat ik tijdens mijn stage vooral te maken had met midden en kleinbedrijven, moest ik vaak deze regeling toepassen. Private Entities zijn bedrijven die geen publicatieplicht hebben, maar die hun jaarrekening willen verantwoorden aan externe gebruikers zoals banken, belastingdienst en overige kapitaalverschaffers, P 1.2 Section 1 HKFRS for Private Entities. In P5 Presurface to HKFRS for Private Entities heb ik de volgende regelingen gevonden: 

a) to develop, in the public interest, a single set of high quality, understandable and 
enforceable financial reporting standards that require high quality, transparent and 
comparable information in financial statements and other financial reporting to help 
participants in the capital markets and other users of the information to make 
economic decisions

(b) to promote the use and rigorous application of those standards; 

(c) to promote, support and enforce compliance with those standards by members of 
HKICPA whether as preparers or auditors of financial information; and

(d) to maintain convergence of financial reporting standards with IFRSs.

Uit deze teksten kan je afleiden dat de doelstelling van deze regelingen beetje vergeleken kan worden met die van RJ, waarin ook geregeld wordt dat de jaarrekening een zodanig inzicht geeft dat een verantwoord oordeel kan worden gevormd.

Net als de RJ zijn de regelingen van de HKFRS min of meer afgeleid uit de richtlijnen van de IFRS. Binnen de HKICPA heeft Financial Reporting Standards Commitee (FRSC) de lastgeving standaarden te ontwikkelen om zoveel mogelijk te streven naar internationale regelgeving ofwel de IFRS, zolang de regeling de effectiviteit en efficiëntie bevordert.  
Om de regeling in Hong Kong echt goed te kunnen begrijpen heb je best veel ervaring en kennis nodig. Ik heb in ieder geval raakvlakken gezien tussen de externe verslaggeving in Hong Kong en Nederland. Dat is ook niet vreemd, want zowel Nederland als Hong Kong volgen de IFRS. Maar dat betekent overigens niet dat Nederlandse accountants automatisch in Hong Kong of elders als accountants kunnen functioneren of andersom.  Daarvoor is aanvullende kennis nodig, voornamelijk ondernemings - en belastingrecht, maar ook in de regeling van HKFRS zijn er vele verschillen te vinden ten opzichte van RJ, zoals het waarderen van balans, off of on balance van activa en passiva en wel of geen kosten of opbrengsten. Ook deze gebieden zullen in een vervolgopleiding geleerd worden.
Ondernemingsrecht


Victoria Harbour, Tsim Sha Tsui

Net als in Nederland is kennis van bepaalde ondernemingen en de wetten die daarop berusten zeer belangrijk. Deze week moest ik een jaarrapport aanpassen voor een onderneming die van unlimited company omgezet is in een private entity. Toen dacht ik: "wat zijn hiervan de gevolgen? en wat houden deze rechtsvormen in?" Hoewel ik op school ondernemingsrecht gehad heb, was het toch even slikken. Ik moest namelijk net als  bij externe verslaggeving raakvlakken zien te vinden in het ondernemingsrecht, wat helemaal niet eenvoudig is! Zeker, omdat de wetsregels van de voormalige kolonie Verenigde Koninkrijk nog deels van toepassing zijn op ondernemingen in Hong Kong. In Nederland heb je nog het Burgerlijke Wetboek, maar hier heb je talloze wettenbundels en jurisprudentie. Ik kan daarom in zo'n korte tijd natuurlijk niet alles beheersen. Een van de belangrijkste dingen die je moet beheersen zijn rechtsvormen. Welke gevolgen en wetten die van toepassing zijn, ga ik gezien de aard van deze opdracht niet behandelen. Want dan ben ik erg heel lang bezig.

Rechtsvormen

In Hong Kong komen de volgende rechtsvormen het meest voor:

- Unlimited liability company
- Private Limited company
- Public Limited company
- Hong Kong Branch of Overseas company


Unlimited liability company (ULC)

Unlimited liability company (ULC) zijn bedrijven die geen gescheiden vermogen hebben, waarbij de oprichter hoofdelijk aansprakelijk is voor alle verbintenissen, zoals de eenmanszaak of de VOF. Een andere variant hiervan is unlimited liability with shares, waarbij de aandeelhouders niet alleen beperkt zijn tot hun inleg, maar aansprakelijk zijn voor hun schulden. Deze rechtsvorm is zeer risicovol en komt daarom steeds minder voor in Hong Kong. 

Private Limited company (LTD)

Deze rechtsvorm komt het meest voor in Hong Kong en is vergelijkbaar met besloten vennootschap (BV) in Nederland. Het oprichten hiervan kan binnen 24 uur gebeuren, zo niet binnen paar uur. Er is ook geen minimum inleg vereist, zoals € 18.000,- maatschappelijk kapitaal. De snelheid van de oprichting is ook een van de belangrijkste redenen dat buitenlanders graag in Hong Kong bedrijven willen beginnen. Een voorwaarde is wel dat er minimaal twee eigenaars zijn, omdat er anders sprake is van een eenmanszaak. Een persoon - BV bestaat hier niet. Aandelen zijn alleen overdraagbaar aan werknemers en mede-eigenaars en het aantal leden is beperkt tot 50. Alle LTD's moeten jaarlijks herinschrijving indienen bij de Company Registry, zie vorige update.

Public limited company (PLC)
PLC kan je vergelijken met Naamloze Vennootschap (NV).


Hong Kong Branch of Overseas company

Deze laatste rechtsvorm houdt in dat buitenlandse bedrijven een LTD of PLC oprichten in Hong Kong. Buitenlandse investeerders die in Hong Kong bedrijven willen oprichten hebben publicatieplicht en moeten hun jaarrekening deponeren bij de Company Registry. Het oprichten van deze rechtsvorm is redelijk eenvoudig, alleen wordt deze in Hong Kong niet als rechtspersoon gezien. Daarom wordt deze rechtsvorm opgericht puur om fiscale motieven. 


Inland Revenue Department, Wanchai


Belastingrecht

Terwijl wij als derdejaars in Nederland op school al twee jaar belastingrecht achter de rug hebben, heb je in Hong Kong maar vier maanden nodig om het belastingrecht te bestuderen. Echt waar, het werkt hier veel eenvoudiger. Zo heb je geen gezeik meer over de boxenstelsels, geen BTW, geen omzetbelasting en geen vermogensbelasting. Het is niet vreemd dat ook deze motieven Hong Kong een aantrekkelijke bestemming maken voor investeerders. Hong Kong kent een "territoriaal beginsel", dat houdt in dat alleen belasting geheven wordt op het inkomen dat uit of ontstaan is in Hong Kong en niet op het inkomen buiten het grondgebied. In de toekomst wordt er aan gewerkt om de belasting op de verkoop en uitgifte van aandelen en effecten nog verder te beperken.

Over loon en winstbelasting hoef je je ook helemaal geen zorgen te maken. In Nederland betaal je soms wel 52% belasting, terwijl je hier maar maximaal 17% hoeft te betalen. Afhankelijk van je gezinssamenstelling hoef je soms helemaal geen belasting te betalen, echt schandalig die mensen hier! Alleen snijdt het mes wel aan twee kanten, de sociale voorzieningen zijn maar op een hand te tellen.


  


























  



vrijdag 3 februari 2012

Laatste interim week

Wat gaat de tijd hard hier! Dit is weer de derde update van deze nieuwe blog, maar in de komende weken komen er ongetwijfeld meer nieuwtjes vanuit Hong Kong. Ik maak ook gebruik van deze gelegenheid om mijn Nederlands te oefenen, omdat ik straks vrees dat ik helemaal geen Nederlands meer kan schrijven en spreken na maandenlange contacten met die Chinezen. Na drie weken heb ik me heel goed kunnen aanpassen in Hong Kong.

In tegenstelling tot vorige week heb ik een zeer drukke week gehad op kantoor. Net als mijn collega in London heb ik hier in Hong Kong ook een soort van busy season. Vele ondernemingen zijn nu druk bezig met hun jaarafsluiting. Dit betekent dus meer werk voor ons op kantoor. Begin van de week heb ik twee nieuwe collega's mogen begroeten. Samen met mijn collega's en manager hebben wij weer een welkomstlunch gehad. En volgende week komt er nog een nieuwe collega bij, waarna wij ook gezamenlijk gaan eten. Goh, die kilootjes komen er ook nog bij.

Zoals gewoon krijgt elke nieuwe collega een eigen desktop en werkplek toegewezen. Tot overmaat van ramp werd mijn computer verwisseld aan mijn nieuwe collega, waardoor al mijn werk van vorige week kwijt  was. Dat was zeer frustrerend! Naast mijn audit - werkzaamheden stonden ook nog andere werkzaamheden , die ik voor andere collega gedaan had, op die computer opgeslagen. Wij werden dus helemaal gek. Maar goed, mijn manager zei dat ik veel moest oefenen. Oefenen baart kunst.

Vorige week was ik bezig met de jaarrekening van vier bedrijven. Deze bedrijven bestonden uit een moeder met drie dochterondernemingen. Omdat ik dit niet eerder meegemaakt heb op school, was dit voor mij vreemd, maar uitdagend. Gelukkig hoef ik deze jaarrekeningen niet te consolideren, wat bij sommige (grote) ondernemingen wel moet gebeuren. Na dagenlang werken had ik de jaarrekening af, ten minste dat dacht ik na het samenstellen van een balans en winst - en verliesrekening en working papers (zie de week van de draak). Niet is minder waar, want dat was maar een begin! Mijn manager vertelde mij dat ik deze gegevens nog in de vorm van een jaarrapport moest weergeven. Wat ik hiervoor gedaan had, was niet anders dan het corrigeren van de jaarrekening.  Zoals wij kennen bestaat een jaarrekening uit: winst - en verliesrekening, balans en kasstroomoverzicht plus toelichting. Ook deze werkzaamheden kennen een andere werkwijze. De balans en winst - en verliesrekening moesten vertaald worden naar een begrijpelijke vorm en volgens de HKFRS. Het opstellen van balans en winst - en verliesrekening was voor mij geen probleem totdat ik een kasstroomoverzicht moest opstellen. Oeps, hoe ging het nou weer? In het tweede jaar en in project 3A had ik dat voor het laatst gedaan bij het vak Financiering. Oh ja, die volgorde: Kasstroom op winstbasis, kasstroom op operatiebasis en vrije kasstroom. Ik ben blij dat ik tijdens het eerste project in het derde jaar dit gedaan had, want anders was ik dit echt vergeten.

Naast het uitvoeren van audit - werkzaamheden ging ik ook van de week een interne accountant helpen met het maken van maandoverzichten van de ontvangsten en bank van een andere klant. Ik moest ervoor zorgen dat alle ontvangsten die volgens de klant juist zijn ook daadwerkelijk overeenstemmen met zijn  bankrekening. In begin moest ik alle ontvangsten controleren op volledigheid en juistheid door te vergelijken met de afschriften. Nadat ik alles aangevinkt had, moest ik de verkoopgegevens verwerken in excel. Uiteindelijk moet het eindsaldo van de klant aansluiten op de bank.

Even over voorkennis en werkhouding

De mensen hier verwachten echt dat je basisvakken als boekhouden, excel, financiering, externe verslaggeving en andere overige relevante vakken beheerst. Zij gaan dus niet meer uitleggen hoe een of ander moet, omdat er simpelweg te weinig tijd voor is. De stagedrempel EV is achteraf dus toch gerechtvaardigd. Als je het niet meer weet, verwijzen ze je meestal naar een bepaalde literatuur. Kortom: je wordt hier niet als stagiair (e) beschouwd, maar als vaste medewerker/ ster met gedegen deskundigheid. Wat mij hier tot nu toe opvalt, is dat je vooral snel dingen moet kunnen oppikken, omdat je steeds je nieuwe of opgedane kennis in verschillende situaties moet kunnen toepassen. Anders blijf je vastlopen of ben je heel lang bezig met een onderwerp. Ook snelheid is zeer belangrijk. Ik heb ervaren dat ik in mijn derde week steeds sneller en nauwkeurig moest werken. Of je gaat eten, lopen, praten of werken, in Hong Kong moet alles snel verlopen. Als laatst moet je ook goed tegen kritiek kunnen en je nederig opstellen. Tot nu toe heb ik nog geen problemen gehad met collega's, maar er zijn wel mensen die wat drammerig of zeer dominant kunnen overkomen. Als je een bepaalde taak af hebt, dan zeg je hier nooit dat je 'klaar bent' tegen een leidinggevende, maar aan hen vragen of zij jouw werk kunnen nakijken. Als je zegt dat je klaar bent en de taak blijkt achteraf niet goed te zijn uitgevoerd, dan word je hier echt erop afgerekend. Managers hier verwachten snelle, maar ook goede verantwoording.

Hiërarchie in China en Hong Kong

Van kinds af aan hebben de kinderen hier geleerd dat ze respect moeten tonen aan ouderen, maar ook aan mensen die boven hen staan zoals leraren, broers en zussen. Deze traditie was er toen al tijdens het confucianisme, een Chinees ethisch en filosofisch systeem. Dit systeem zie je ook min of meer terug in het bedrijfsleven in Hong Kong. Medewerkers moeten respect tonen aan hun managers. Tenminste, wat ik ervaren heb in Nederland is dat je op dezelfde manier met je leidinggevende omgaat zoals je dat doet met je alle andere collega's in de loop van de tijd. Dit is natuurlijk afhankelijk van de grootte van een bedrijf. Bij midden - en kleinbedrijven kent men meestal platte organisatie ofwel iedereen wordt gelijk behandeld. In China heb ik gemerkt dat je je als medewerker onderdanig moet opstellen tegenover je manager, ongeacht de grootte van een bedrijf. Managers vragen hier ook vaker om verantwoording en letten ook meer op details. Medewerkers durven hier ook vaak minder om zomaar iets te zeggen tegen de manager. Ik moest in het begin ook twee keer nadenken, voordat ik naar een manager toe stap. Ze worden niet boos of zo, maar als je dat doet, word je heel anders aangekeken door je collega's. Verder wordt ook etiquette aan tafel zeer op prijs gesteld bij uit eten. Als manager aan tafel zijn woord doet, dan moet iedereen naar hem luisteren. Al zegt hij de meest flauwste dingen. Tussendoor met andere collega's kletsen word onbeleefd gezien. In de eerste week zat ik nog met een senior partner aan tafel. Nou, toen was iedereen echt muisstil.

Companies Registry en Inland Revenue Department


In de loop van de week werd ik op pad gestuurd naar verschillende instanties. Samen met mijn collega ging ik naar Companies Registry en Inland Revenue Department.

Companies Registry (CR)
Deze instantie is gevestigd in de financiële district Admiralty dichtbij Wanchai. Companies Registry (CR) is een soort Kamer van Koophandel in Hong Kong. Alle ondernemingen die deelnemen aan het economische verkeer in Hong Kong dienen zich jaarlijks te registreren en contributie te betalen bij de CR. Naast registratie geeft de CR ook adviezen aan zowel starters als gevorderde ondernemingen over de wet en regelgeving in Hong Kong. Ten slotte worden de jaarstukken bij CR gedeponeerd.
Elke belanghebbende kan bij CR om een inzage vragen van de jaarrekening van een onderneming.


Companies Registry | 公司註冊處 


Inland Revenue Department (IRD)
Inland Revenue Department is een soort belastingdienst in Hong Kong. Nadat de hele jaarrekening samengesteld is, worden deze jaarstukken aan de IRD afgegeven ter controle van de omzet. Op deze manier kan de overheid controleren of er voldoende belasting is betaald. Ook bedrijven die willen fuseren of aandelen overdragen dienen belasting te betalen aan de IRD. Nadat de jaarrekening is afgestempeld, wordt deze teruggegeven. Vervolgens wordt de jaarrekening overhandigd aan de klant. Uiteraard kunnen bedrijven bij IRD terecht voor vragen over de belastingwetgeving.